Doğalgaz Projesi
Doğalgaz ve Lpg yakmak üzere geliştirilmiş olan kombi kat
kaloriferlerinin ülkemizdeki kullanımı gün geçtikçe yaygınlaşmaktadır
Kombilerin en önemli avantajı, kullanıcıya arzu ettiği konfor koşullarını
bağımsız olarak temin edebilme serbestliği sağlamasıdır. Diğer önemli avantajı
ise ısının aynı konut içerisinde üretilip tüketilmesi sayesinde istenilmeyen ısı
kayıplarının minumum düzeyde kalması ve kullanımının ekonomik olmasıdır. En
önemli dezavantajı ise ilk yatırım maliyetinin özellikle çok daireli
apartmanlarda merkezi ısıtma sistemlerine göre yüksek olmasıdır. Işlevsel
özellikleri bir takım farklılıklar içeren kombi cihazlarının seçiminde yapılan
hatalar ısınma sorunları oluştururken yakıt tüketimini de olumsuz yönde
etkilhafiktedir. Montajlarda yapılan hatalar ise işletme esnasında cihazlarda
karşılaşılan sorunları artırmakla birlikte sonu ölümle bitebilen müessif
olaylara neden olabilmektedir.
Kombi kat kaloriferi yatırımının hem tekniğe uygun, hem de ekonomik olarak
gerçekleştirebilmesi için aşağıdaki belirtilen kriterlerin göz önünde
bulundurulması gerekir.
Cihaz Seçimi
Mahal koşulları, ısıtma sisteminin özellikleri ve kullanıcının ihtiyaçları
gözününde bulundurularak yapılmalıdır. Yanlış cihaz seçimi ilk yatırım
maliyetini gereksiz yere artmasına, ayrıca işletme problemleri yanında yakıt
sarfiyatının da yükselmesine neden olacaktır.
Cihaz Montajı
Emniyetli bir yanma ve güvenli kulanım için mutlaka uluslar tuzlaım ı standartlara
ve ilgili gaz idaresinin şartnamelerine uyulmalıdır. Cihaz ve tesisat montajı
standartlara uygun yapılmadığı taktirde işletmeye alma ve çalışma esnasında
istenilmeyen sorunlarla veya daha da kötüsü messif olaylarla karşılaşabileceği
unutulmamalıdır.
Eğitim ve Tecrübe
Cihaz seçimi ve montajında kullanılan teknik elemanlar konusunda deneyimli ve
eğitilmiş olmalıdır.
Kombi Cihazlarının seçim kriterleri nelerdir?
Mahal koşulları;
Mahalin hacmi
Bacalı veya fanlı kombi cihazları açık yanma hücrelidirler. Yanma işlemini ortam
havasını kullanarak yerine getirdikleri için bu tip cihazların monte edildiği
mahaller, minimum 10-12 m³ hacminde olmalıdır.
Havalandırma Durumu
Bacalı ve fanlı cihazlar, içinde bulundukları mahalin havasını kullandıklarından
bulundukları hacimler yeterli havalandırmaya sahip olmalıdır.Mahal uygun kesite
sahip bir iç mahalden sürekli olarak havalandırmalıdır. Menfez kesitleri cihaz
kapasitesine bağlıdır. Ve 24,000 kcal/h’lık bir cihaz için 130cm² dir
Hermetik cihazların monte edildiği mahale havalandırma menfezi konulmasına gerek
yoktur. Çünkü bu tip cihazlar sanip oldukları özel baca kiti vasıtasıyla, yanma
için gerekli taze havayı doğrudan dış atmosferden alır ve eğzoz gazını yine aynı
set vasıtasıyla dış ortama tahliye ederler.
Bacalı tip cihaz özel bir uygulama ile dolap ve kapalı bir hücre içerisine monte
edilecekse bu durumda bu bölümün üst ve alt seviyelerinde çekiş ve taze hava
gereksinimi için sırayla 32-65cm² kesitlerinde birer adet menfez
bulundurulmalıdır.
Baca durumu
Bacalı cihazların monte edileceği mahalde çekişi iyi, uygun kesite sahip
müstakil veya şönt tip bir baca bulunmalıdır. Cihazların bacaya bağlantısında
standartların öngördüğü kriterlere uyulmalıdır. Baca bağlantı borusu bacaya tam
sızdırmaz olarak bağlamalıdır. Hermetik ve fanlı cihazlar için baca gereksinimi
yoktur. Ancak fanlı cihazlarda atık gaz seti, hermetik cihazlarda ise baca kiti
uygun konumda ve ölçüde monte edilmelidir.
Hermetik cihazlarda atık gaz setinin çıkış noktası bir başka kombinin çıkış
setine açılabilir pencere veya herhangi bir hava menfizine 100cm’den daha yakın
olmamalıdır. Bu konuyla ilgili olarak standartlarda öngörülen detay uygulama
kurallarına riayet edilmelidir.
Cihazları duman kanalı ve atık gaz çıkış setlerinin yanabilir malzemelerden
uzaklığı minimum 5cm olmalıdır.
Bacalı tip kombiler, müstakil bacalı apartmanlarda yukarıdan aşağıya doğru
maksimum 5 kata kadar şönt bacalı apartmanlarda ise yine yukarıdan aşağıya doğru
maksimum 10 kata kadar uygulanabilir. Daha fazla kat içeren yüksek apartmanlarda
ise yine bu sınırları aşan alt katlara Hermetik kombi uygulamak zorundadır.
Isı Kaybı
Kombinin monte edileceği konutun ısı kaybı, içinde bulunulan bölgenin iklim
koşulları ve binanın yalıtımı dikkate alınarak konfor koşullarını sağlayacak
şekilde hesaplanmalıdır. Kombiler genellikle 20,000 kcal/h ve 25,000 kcal/h
kapasitelerinde üretilirler. Konutun hesaplanan ısı ihtiyacı dikkate alınarak
uygun kapasiteli cihaz belirlenmelidir.
Kritik devre basınç kaybı
Kombilerde kullanılan sirkülasyon pompaları genellikle 3 devirlidir. Sirkülasyon
pompasının debisi konutun ısı ihtiyacını, basma ve yüksekliği ise kalorifer
tesisatındaki direnci yenerek nitelikle olmalıdır. Cihaz iç direnci ile kritik
devre basınç kaybı toplamı pompanın manometrik basma yüksekliğinden düşük
olmalıdır. Aksi takdirde kalorifer tesisatındaki yetersiz sirkülasyon ve
ısınamama sorunlarıyla karşılaşılır. Bu nedenle kullanılacak kombinin
sirkülasyon pompası karakteristik değerlerini tesisata uygunluğu kontrol
edilmelidir. Ayrıca cihaz montajı yapıldıktan sonra, ısıtma tesisatının toplam
direnci dikkate alınarak sirkülasyon pompasının çalışma kademesi uygun devre
ayarlanmalıdır.
Tesisat su hacmi ve genleşen su miktarı
Kalorifer tesisatında genleşen su miktarı, kombi cihazı içerisendeki genleşme
tankı kapasitesi ile yakından ilgilidir. Tesisat suyunun ısınması sonucu oluşan
genleşmenin tank tarafından kompanze edilmesi gerekir. Kombilerde kullanılan
genleşme tankı hacmi cihaz kapasitesine göre 6-10 litre tuzlaım ında değişmektedir.
Tesisattaki toplam su miktarı ise radyatör cinsi, boru çapı metrajı ile yakın
ilişkilidir. Kombi cihazlarının monte edileceği konutlarda tesisattaki toplam su
miktarı maksimum 220 litreyi aşmamalıdır. Bu nedenle kombi cihazlarının yeni
konutlarda gerek yakıt tasarrufu gerekse genleşmenin konpanze edilmesi amacıyla
düşük su hacimli radyatörlerin kullanımı tercih edilmelidir. Tesisatta mevcut
radyatörler kullanılacaksa tesisat su hacminin cihazın genleşme tankı
kapasitesine göre uygunluğu kontrol edilmelidir.
Cihazın modeli, ateşleme şekli
Bacalı, fanlı ve hermetik kombilerin ateşleme türüne göre pilot alevli ve
elektronik ateşlemeli modelleri mevcuttur. Pilot alevli cihazlarda çalışma
konumunda pilot sürekli yandığından ihmal edilecek düzeyde de olsa ilave bir gaz
tüketimi söz konusudur. Elektronik ateşlemeli cihazlarda ise ısıya veya sıcak
suya ihtiyaç duyulduğunda ana yakıcı otomatik olarak devreye girmektedir. Bu
nedenle elektronik ateşlemeli cihazların kullanımı daha konforlu, yakıt tüketimi
daha ekonomiktir. Ancak elektronik ateşlemeli kombilerin ilk yatırım maliyeti
biraz daha yüksektir.
Ateşleme türüne göre hangi cihazın seçilmesi gerektiği kararında teknik bir
sınırlama yoktur. Bu karar tamamıyla kullanıcının arzusu ve tercihine göre
verilmelidir.
Cihaz ve tesisat montajında dikkat edilecek hususlar
Kombi cihazları üretim ve uygulama teknolojileri gereği bacalı, hermetik ve
fanlı olmak üzere üç farklı modelde üretilir. Ve piyasaya sunulurlar. Işlevsel
özellikleri gereği her üç tip cihazın monte edilebileceği mahaller ile ilgili
sınırlamalar ve tesisat montajlarına ilişkin kurallar uluslar tuzlaım ı
standartlarda tanımlanmıştır.
Genel Hususlar
Cihaz ve tesisat montajı, ilgili firmanın montaj kitapçıklarına ve ilgili gaz
idarelerinin uygulama prosedürlerine göre yapılmalıdır.
Tesisat ve cihaz montajını yapacak ustalar, ilgili firma ve gaz kuruluşlarının
eğitimlerine katılmış, doğalgaz tesisatı uygulamaları konusunda deneyimli
olmalıdır.
Montajda kullanılacak malzemelerin gözle muayenesi yapılmalı, montaj öncesi kir,
pas ve çapaklardan arındırılmalıdır.
Montajda kullanılacak kalorifer ve gaz tesisatı boruları montaj öncesi antipas
boya , montaj sonrası ise uygun renkle boyanmalıdır.
Kombi kat kaloriferlerinin monte edileceği mahalle düz satıhlı, cihaz
boyutlarına uygun ölçülere sahip, bir düşey duvar bulunmalıdır. Eğer cihaz,
yanabilir malzemeden yapılmış bir duvar üzerine monte edilecekse, duvar mutlaka
ısıya dayanıklı bir malzeme ile korunmalıdır.
Cihaz, pilot alevi görülebilecek, kontrol ve kumanda sistemlerinde rahatlıkla
müdahale edebilecek şekilde yerden yaklaşık 1,5 metre yüksekliğe monte
edilmelidir.
Kombi kat kaloriferine servis ve bakım hizmetlerinin rahatlıkla verilebilmesi
için cihaz önden minimum 45cm, yan taraflardan ise 6cm boşluk kalacak şekilde
duvara monte edilmelidir.
Cihaz özel bir askı tertibatı ile uygun bağlantı parçaları ( vida, dubel, vb.)
kullanılarak sağlam bir şekilde duvara monte edilmelidir.
Bacalı kombilerin duman kanalı sağlam bir şekilde bacaya tutturulmalı, baca
giriş kısmı alçı ile sıvanmalı ve tam sızdırmazlık sağlanmalıdır.
Cihaz elektrik fişi mutlaka topraklı bir prize bağlanmalıdır.
Montaj sonrası bütün sistemin montaj kontrolü yapılmalı ve uygunluğu
kanıtlanmalıdır. Gaz hattı, ısıtma ve sıcak su devresi, havalandırma,
topraklama, elektrik, ve baca atış sisteminin kontrolü yapılmadan cihaz
kesinlikle işletmeye alınmamalıdır. Hermetik cihazları baca kiti montajlarında
her ne koşul altında olursa olsun kiriş veya kolon gibi binaya ait taşıyıcı
unsunlar delinmemelidir.
|